Hoe houd je medewerkers langer gezond aan het werk in fysiek zware beroepen? Bij werkontwikkelbedrijf Breda Werkt maken ze daarvoor gebruik van exoskeletten. Wat begon als een kleinschalige proef, groeide uit tot een serieuze investering in de gezondheid en het werkplezier van hun mensen. We spraken met Bram Smits (accountmanager) en René de Heer (leerwerkbegeleider groen) over hun ervaringen.
Via MidZuid en TINT West-Brabant kwamen ze bij Breda Werkt in aanraking met exoskeletten. “Tijdens een bijeenkomst over inclusiviteit op de werkvloer zagen we een demonstratie,” vertelt Smits. “Ik dacht: waarom doen wij hier eigenlijk nog niets mee?”
Niet lang daarna werd de eerste proef gestart met verschillende types exoskeletten, zowel voor de groenvoorziening als de schoonmaak. Medewerkers testten ze zelf, gaven feedback en kozen uiteindelijk unaniem voor het ‘liftsuit’ van Auxivo, een passief exoskelet dat de rug en heupen ondersteunt. Inmiddels zijn er twaalf exemplaren in gebruik in de groensector bij Breda Werkt.
De reacties waren overwegend positief. De Heer: “Het biedt genoeg ondersteuning en bewegingsvrijheid. Je kunt het makkelijk dragen onder je jas, dat wordt als prettig ervaren.” Medewerkers die met het exoskelet werkten, merkten verschil: minder rugklachten en minder vermoeidheid aan het eind van de dag.
Het enthousiasme werkt aanstekelijk. “Nieuwe collega’s vragen zelf: ‘Mag ik ook zo’n ding?’,” zegt De Heer. “En dan kijken we wie hem minder gebruikt en laten we hem een tijdje uitproberen.”
Toch is het geen wondermiddel. “Voor vuilnismannen die steeds in- en uitstappen uit de wagen is het niet handig,” vertelt Smits. “En mensen met een hele grote of kleine lichaamsbouw kunnen er soms niet goed in.”
Breda Werkt ziet het exoskelet als meer dan een gadget: het hoort bij de persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM). “Waarom zou je wel een veiligheidsbril dragen, maar geen exoskelet bij zwaar werk?”, vraagt Smits zich hardop af. “We zien het als iets wat fysieke belasting voorkomt, net als gehoorbescherming of steunzolen.”
Die benadering helpt ook om het stigma te doorbreken. Smits vervolgt: “Het is geen teken van zwakte om ondersteuning te gebruiken. Integendeel: medewerkers die het dragen voelen zich juist serieus genomen. Ze zien dat hun werkgever in hen investeert.”
Dat zie je ook terug in andere innovaties waar Breda Werkt mee experimenteert, zoals stressmonitoring via Fitbits of automatische transcriptie-apps zoals Speaksee. Smits zegt: “Het draait allemaal om ondersteuning bieden, zonder betutteling.”
De investering in exoskeletten betaalt zich volgens Breda Werkt terug in minder fysieke klachten, minder verzuim en op den duur duurzame inzetbaarheid. “Je merkt dat mensen langer kunnen blijven werken. Ze vallen minder snel uit, en dat is goud waard in deze tijd,” merkt De Heer op. Daarnaast voelt het voor medewerkers als erkenning. Smits: “Ze weten: dit is niet alleen voor het bedrijf, maar voor mijn gezondheid. Dat ze ertoe doen.”
Hoewel de ervaringen positief zijn, is er nog een wereld te winnen. Er liggen namelijk nog meer kansen, bijvoorbeeld in de schoonmaak en de automotive. De Heer: “Voor werk boven schouderhoogte, denk aan glasbewassing of onder auto’s werken, zijn andere soorten exoskeletten nodig. We willen graag verder testen, maar dat kost tijd en geld.”
En om dat te krijgen is meer informatie nodig. “Er is nog weinig langdurig onderzoek naar de effecten van exoskeletten,” zegt Smits. “We hebben behoefte aan harde data. Wat levert het nu echt op in vijf of tien jaar tijd?” Samen met Avans Hogeschool werd al een eerste onderzoek gedaan. Studenten interviewden gebruikers en analyseerden ervaringen. “Dat helpt enorm om het management te overtuigen. Bewijslast is belangrijk, zeker als je extra budget nodig hebt,” benadrukt De Heer. “Er is nu wel besloten dat we de inzet van exoskeleten ook bij ander bedrijfsonderdeel (productie) gaan uitproberen”.
De invoering van het exoskelet vergde wel de nodige voorbereiding. “Een goed begin is cruciaal,” benadrukt De Heer. Smits legt uit hoe ze dat bij Breda Werkt aanpakten: “We hebben klassikale uitleg gegeven, met hulp van de leverancier. Daarin leerden medewerkers hoe ze het exoskelet goed afstellen en gebruiken.”
Een tip die ze anderen willen meegeven: blijf ook daarna controleren of het hulpmiddel nog goed zit. “Een keer per halfjaar even checken voorkomt dat mensen klachten krijgen omdat het exoskelet niet goed meer aansluit,” voegt Smits toe.
Ook aan te raden: neem de tijd om verschillende modellen te testen. De Heer: “Wat voor de een werkt, werkt niet per se voor de ander. Pas na die proefperiode wisten we welk model echt bij onze mensen en werkzaamheden paste.”
En de belangrijkste les van Breda Werkt? Begin gewoon. “Het is makkelijk om te blijven twijfelen, maar je ziet direct resultaat als je het goed aanpakt,” zegt De Heer. “Zorg voor begeleiding, geef duidelijke uitleg en maak het bespreekbaar.” Smits eindigt met een mooie boodschap: “Een bril draag je ook zonder discussie. Laten we exoskeletten net zo normaal maken.”
Geïnspireerd geraakt door het verhaal en overweeg je een exoskelet aan te schaffen? Vanaf 1 oktober 2025 kunnen mkb-bedrijven subsidie aanvragen voor de aanschaf én implementatie van arbeidsondersteunende inclusieve technologie. Lees meer informatie over de subsidieregeling. Heb je nog vragen? Neem contact met ons op.
Wil je meer informatie over exoskeletten? Lees de uitgebreide informatie over exoskeletten en bekijk de praktijkvoorbeelden.
Iedereen heeft andere wensen voor kerstmis. Maar voor diegenen die op hun verlanglijst hebben staan ‘meer medewerkers’: kijk dan eens naar de mogelijkheden van technologie. En met behulp van die subsidie, is het niet langer de vraag óf, maar wanneer… zo geven we samen invulling aan die vanzelfsprekend inclusieve arbeidsmarkt!
Lees meer
Kennisalliantie Inclusie en Technologie (KIT) onderzocht of en hoe werkgevers Inclusieve Technologie inzetten op de werkvloer. Daarvoor ontvingen alle 104 leden van Cedris een vragenlijst, over het gebruik van inclusieve technologie binnen hun onderneming.
Lees meer
Loopbaancoaches kunnen VR inzetten bij de begeleiding van hun klanten. Want als je met een VR-bril bijvoorbeeld kunt ‘meekijken’ met het werk in de zorg, dan krijg je snel een beeld van wat het werk inhoudt. En of het iets voor je is.
Lees meer
Om meer te weten over Inclusieve Technologie en wat daarvoor nodig is, werd de Kennisalliantie Inclusieve Technologie gevraagd om informatie en advies. Vanuit KIT zijn we blij dat een bedrijf zoals Breman hieraan aandacht besteedt en dit verder wil uitbouwen.
Lees meer
In moderne organisaties speelt technologie een grote rol bij bijna elke verandering. Nieuwe digitale systemen, apps, platforms of automatiseringsoplossingen worden vaak gepresenteerd als dé sleutel tot innovatie, efficiëntie en inclusie. Maar in de praktijk komt dat niet altijd uit. Implementaties stranden, systemen worden slechts gedeeltelijk gebruikt of leiden zelfs tot nieuwe vormen van uitsluiting. Dit roept de vraag op: bepaalt technologie hoe wij werken, of bepalen wij hoe technologie werkt? In deel 3 in deze reeks nemen we je mee naar het antwoord.
Lees meer
Hoe verbind je ruim 2800 medewerkers met 51 verschillende nationaliteiten, verspreid over honderden locaties, met elkaar en met hun werkgever? Bij Novon Schoonmaak vonden ze een innovatieve oplossing: een digitale kloon van hun commercieel directeur Markku Weingärtner. Zijn AI-avatar spreekt medewerkers toe in hun eigen taal – van Nederlands tot Oekraïens – en maakt zo interne communicatie persoonlijker, duidelijker en inclusiever.
Lees meer