ArtikelenTechnologieënTINTProgramma & pilotsSubsidieregelingEventsKIT

Inclusieve technologie voor mensen met een psychosociale arbeidsbeperking

Inclusieve technologie is technologie waarmee mensen met een beperking, in dit geval een psychosociale arbeidsbeperking, aan het werk kunnen komen en blijven. Maar hoe bepaal je wat je gebruikt en hoe maak je de beste keuze?
Over dit onderwerp verscheen eerder de kennisclip van instituut Gak met als titel  ‘Hoe zet je technologie in bij werknemers met een psychosociale belemmering’ en de Handreiking technologie en psychosociale belemmeringen.

  • Inclusieve technologie
  • Psychosociale belemmeringen
  • TNO
Inclusieve technologie voor mensen met een psychosociale arbeidsbeperking

Psychosociale problematiek

Onder psychosociale problematiek verstaan wij: depressie, angststoornissen, ADHD of autisme. Mensen kunnen bij het zoeken naar of behouden van werk belemmerd worden. Ze hebben bijvoorbeeld moeite met concentratie, veel last van externe prikkels of tijdsdruk, of ze zijn snel van slag bij kritiek.

Uitgangspunt

Om te bepalen wat iemand met een psychosociale arbeidsbeperking nodig heeft is het volgende uitgangspunt van belang: wat zijn de specifieke belemmeringen waar men in het werk tegenaan loopt. Daarna: welke technologie kan deze belemmeringen wegnemen of verkleinen?

Inclusieve technologie

Welke technologie kan bij mensen psychosociale belemmeringen wegnemen of verkleinen. Een overzicht van acht technologieën en bij welke belemmeringen deze ondersteuning biedt.

Augmented Reality (AR)

AR voegt informatie toe aan de wereld zoals we die zien. Denk hierbij aan werkinstructies of mentale support. AR kan ondersteunen bij geheugenproblemen, bij moeite met logisch redeneren, bij een beperkt voorstellingsvermogen, bij aandacht- en concentratieproblemen, bij het oplossen van problemen, bij het leren van taken. AR kan ook ondersteuning bieden op gebied van sociaal functioneren, bij emotieregulatie en bij motivatieproblemen.

Virtual Reality (VR)

VR maakt het mogelijk om een werkomgeving in 3D te simuleren en deze te tonen via een VR­bril.
VR kan ondersteuning bieden bij het leren samenwerken in een team, het werken met een leidinggevende, het verhogen van de motivatie om het werk uit te voeren, het vergroten van zelfvertrouwen, het verminderen van faalangst en het leren begrijpen van de aard van het werk. VR kan ook ondersteunend zijn aan het geheugen, het redeneren, het vasthouden van aandacht en het waarnemen.

Digitale assistentie

Apps kunnen digitale assistentie bieden. Een digitale assistent kan ondersteunen bij belemmeringen op gebied van sociaal functioneren, bij het reguleren van emoties, bij motivatieproblemen en bij moeilijkheden in het samenwerken. Ook kan het helpen bij het ontwikkelen van eigen regie in het functioneren op het werk.

Serious gaming en gamificatie

Een serious game is een spel waarbij het doel verder gaat dan puur vermaak. Denk aan het verhogen van motivatie, het bevorderen van teamwork of het verwerven van inzicht. Gamificatie is het inzetten van speltechnieken in het werk zelf. Met andere woorden: je pakt facetten uit een spel en voegt deze toe aan het werk of een werksituatie.
Serious gaming en gamificatie kunnen gebruikt worden bij belemmeringen op gebied van geheugen, redeneren en aandacht. Ook kunnen ze helpen bij het sociaal functioneren, het leren reguleren van emoties en het verminderen van angst en agressie.

Monitoring en feedback

Monitoring en feedbacksystemen meten lichaamsfuncties en geven feedback.
Monitoring en feedback kan vooral helpen bij het vitaal en gezond blijven. Daarnaast kan het helpen bij emotieregulatie, wat kan leiden tot een verbeterde hantering van conflicten en omgang met collega’s en leidinggevenden.

Collaborative robots

Een collaborative robot of cobot is een fysieke robot die gemaakt is om vlakbij en met mensen te werken, dit in tegenstelling tot de afgeschermde industriële robots.
De cobot kan specifieke taken van mensen overnemen. Door een slimme verdeling van taken over cobots en mensen, kan het werk voor de mens fysiek beter uitvoerbaar worden en cognitief minder complex.

Sociale robots

Sociale robots kunnen verschillende vormen aannemen zoals een androïde of mensachtige, een dier of een voorwerp.
De sociale robot kan helpen in het sociaal functioneren, bij emotieregulatie, bij het vinden van de motivatie om taken uit te voeren en zelf initiatief te nemen. Ook zijn er sociale robots die hulp bieden bij het onthouden, redeneren, plannen en het nemen van beslissingen en het uitvoeren van dagelijkse activiteiten.

Online platformen

Er zijn diverse online platformen waar mensen met een arbeidsbeperking terecht kunnen. Dit kunnen online hulpmiddelen zijn, waarmee de werknemer bepaalde vaardigheden kan oefenen in het dagelijks leven en op de werkvloer. Het kunnen ook communicatietools zijn die helpen bij het communiceren op afstand of op de werkvloer of support groepen met peers. De bestaande softwaretoepassingen kunnen websites, apps, of leeromgevingen zijn.

Meer informatie

Lees het volledige artikel van TNO met voorbeelden van inclusieve technologie bij psychosociale arbeidsbeperking op Sociaal bestek.

gerelateerde artikelen

Terugblik TINK Cedris: betrek je medewerkers vanaf het begin bij inzet technologie

  • Inclusieve technologie
  • Pilots
  • TINK

Op 7 december organiseerde KIT voor Cedris leden het TINK webinar: inclusieve technologie in de praktijk. We vroegen Kim Kranenborg en Ellen Wilschut, onderzoekers bij TNO de deelnemers mee te nemen in de ervaringen die zijn opgedaan in een programma over inzet van inclusieve technologie bij sociale werkbedrijven. De sociale werkbedrijven die vanaf het begin betrokken zijn bij KIT, Tomingroep, IJmond Werkt en Inclusief Groep vertelden over hun ervaring met inclusieve technologie. Lees hier de samenvatting van de bijeenkomst.

lees meer
Smart beamer bij Inclusief Groep

Innovatie vanaf de werkvloer: inzet van de 3D-printer

  • 3D printer
  • DCW
  • Inclusieve technologie

Sommige productiemedewerkers van DCW kunnen hun werkzaamheden vanwege beperkte belastbaarheid maar gedeeltelijk, kort of helemaal niet uitvoeren. Hierdoor is het lastig om passend werk aan te bieden aan deze groep. Twee werkassistenten uit de doelgroep hebben daarom hulpmiddellen op maat bedacht die worden gemaakt met behulp van een 3D printer.

Lees meer
Medewerker DCW aan het werk met hulpmiddel

KIT on Tour : Inspiratie - Inclusie - Innovatie – Technologie

  • Inclusieve technologie
  • KIT on tour
  • West4Work

KIT on tour: twee dagen inspiratie rond technologie voor inclusie op 4 en 5 november in Kortrijk, België. Op zoek naar antwoorden op de vragen: hoe krijgen én houden we meer mensen aan het werk met inzet van technologie? Welke mogelijkheden biedt technologie voor kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt?

Lees meer
Hand raakt robot hand aan

De rol van TNO in de pilot Smart beamer bij Inclusief Gresbo

  • Smart beamer
  • TKI-LSH
  • TNO

In pilots speelt TNO, founding partner van Kennisalliantie Inclusie en Technologie (KIT), als onderzoeker een belangrijke rol. KIT sprak met Ellen Wilschut, onderzoeker Human Factors, over de rol van TNO bij de pilot Inclusief Gresbo.

Lees meer
Medewerker Inclusief Gresbo aan het werk met smart beamer