ArtikelenTechnologieënTINTProgramma & pilotsSubsidieregelingEventsKIT

Inclusieve technologie voor mensen met een psychosociale arbeidsbeperking

Inclusieve technologie is technologie waarmee mensen met een beperking, in dit geval een psychosociale arbeidsbeperking, aan het werk kunnen komen en blijven. Maar hoe bepaal je wat je gebruikt en hoe maak je de beste keuze?
Over dit onderwerp verscheen eerder de kennisclip van instituut Gak met als titel  ‘Hoe zet je technologie in bij werknemers met een psychosociale belemmering’ en de Handreiking technologie en psychosociale belemmeringen.

  • Inclusieve technologie
  • Psychosociale belemmeringen
  • TNO
Inclusieve technologie voor mensen met een psychosociale arbeidsbeperking

Psychosociale problematiek

Onder psychosociale problematiek verstaan wij: depressie, angststoornissen, ADHD of autisme. Mensen kunnen bij het zoeken naar of behouden van werk belemmerd worden. Ze hebben bijvoorbeeld moeite met concentratie, veel last van externe prikkels of tijdsdruk, of ze zijn snel van slag bij kritiek.

Uitgangspunt

Om te bepalen wat iemand met een psychosociale arbeidsbeperking nodig heeft is het volgende uitgangspunt van belang: wat zijn de specifieke belemmeringen waar men in het werk tegenaan loopt. Daarna: welke technologie kan deze belemmeringen wegnemen of verkleinen?

Inclusieve technologie

Welke technologie kan bij mensen psychosociale belemmeringen wegnemen of verkleinen. Een overzicht van acht technologieën en bij welke belemmeringen deze ondersteuning biedt.

Augmented Reality (AR)

AR voegt informatie toe aan de wereld zoals we die zien. Denk hierbij aan werkinstructies of mentale support. AR kan ondersteunen bij geheugenproblemen, bij moeite met logisch redeneren, bij een beperkt voorstellingsvermogen, bij aandacht- en concentratieproblemen, bij het oplossen van problemen, bij het leren van taken. AR kan ook ondersteuning bieden op gebied van sociaal functioneren, bij emotieregulatie en bij motivatieproblemen.

Virtual Reality (VR)

VR maakt het mogelijk om een werkomgeving in 3D te simuleren en deze te tonen via een VR­bril.
VR kan ondersteuning bieden bij het leren samenwerken in een team, het werken met een leidinggevende, het verhogen van de motivatie om het werk uit te voeren, het vergroten van zelfvertrouwen, het verminderen van faalangst en het leren begrijpen van de aard van het werk. VR kan ook ondersteunend zijn aan het geheugen, het redeneren, het vasthouden van aandacht en het waarnemen.

Digitale assistentie

Apps kunnen digitale assistentie bieden. Een digitale assistent kan ondersteunen bij belemmeringen op gebied van sociaal functioneren, bij het reguleren van emoties, bij motivatieproblemen en bij moeilijkheden in het samenwerken. Ook kan het helpen bij het ontwikkelen van eigen regie in het functioneren op het werk.

Serious gaming en gamificatie

Een serious game is een spel waarbij het doel verder gaat dan puur vermaak. Denk aan het verhogen van motivatie, het bevorderen van teamwork of het verwerven van inzicht. Gamificatie is het inzetten van speltechnieken in het werk zelf. Met andere woorden: je pakt facetten uit een spel en voegt deze toe aan het werk of een werksituatie.
Serious gaming en gamificatie kunnen gebruikt worden bij belemmeringen op gebied van geheugen, redeneren en aandacht. Ook kunnen ze helpen bij het sociaal functioneren, het leren reguleren van emoties en het verminderen van angst en agressie.

Monitoring en feedback

Monitoring en feedbacksystemen meten lichaamsfuncties en geven feedback.
Monitoring en feedback kan vooral helpen bij het vitaal en gezond blijven. Daarnaast kan het helpen bij emotieregulatie, wat kan leiden tot een verbeterde hantering van conflicten en omgang met collega’s en leidinggevenden.

Collaborative robots

Een collaborative robot of cobot is een fysieke robot die gemaakt is om vlakbij en met mensen te werken, dit in tegenstelling tot de afgeschermde industriële robots.
De cobot kan specifieke taken van mensen overnemen. Door een slimme verdeling van taken over cobots en mensen, kan het werk voor de mens fysiek beter uitvoerbaar worden en cognitief minder complex.

Sociale robots

Sociale robots kunnen verschillende vormen aannemen zoals een androïde of mensachtige, een dier of een voorwerp.
De sociale robot kan helpen in het sociaal functioneren, bij emotieregulatie, bij het vinden van de motivatie om taken uit te voeren en zelf initiatief te nemen. Ook zijn er sociale robots die hulp bieden bij het onthouden, redeneren, plannen en het nemen van beslissingen en het uitvoeren van dagelijkse activiteiten.

Online platformen

Er zijn diverse online platformen waar mensen met een arbeidsbeperking terecht kunnen. Dit kunnen online hulpmiddelen zijn, waarmee de werknemer bepaalde vaardigheden kan oefenen in het dagelijks leven en op de werkvloer. Het kunnen ook communicatietools zijn die helpen bij het communiceren op afstand of op de werkvloer of support groepen met peers. De bestaande softwaretoepassingen kunnen websites, apps, of leeromgevingen zijn.

Meer informatie

Lees het volledige artikel van TNO met voorbeelden van inclusieve technologie bij psychosociale arbeidsbeperking op Sociaal bestek.

gerelateerde artikelen

Innoveren is falen en weer doorgaan

  • Inclusieve technologie
  • TINK

Speciaal voor Cedris leden organiseerde KIT op 29 maart een TINK Cedris sessie. Met als onderwerp: geleerde lessen bij inzet van 4 inclusieve technologieën. Een interessante sessie waarin werkbedrijf Amfors (Inclusive Fieldlab) de deelnemers meenam in waarom zij inzet op nieuwe technologie en de lessen die zij tot nu toe heeft opgedaan.

Lees meer
Medewerker klikt Spire aan broekriem vast

Moeilijk werk makkelijker maken met kennis van technologie

  • Inclusieve Engineering Faciliteit
  • Inclusieve technologie

KIT organiseerde speciaal voor Cedris-leden dinsdag 15 februari een TINK Cedris webinar, met als onderwerp: ‘co-creatie en implementatie van toegepaste technologische innovatie’. Een inspirerende sessie waarin Bart Neels van 4Werk uit België en Liese van Oort en Roland van Kraaij van Senzer deelnemers meenamen in hun ervaringen. Lees de uitgebreide terugblik.

Lees meer
Man werkt met camera technologie

Technologie maakt werk beter toegankelijk

  • Inclusieve arbeidsmarkt
  • Inclusieve technologie

We noteerden een aantal inspirerende uitspraken: ‘Technologie maakt werk mogelijk of beter toegankelijk. Het verhoogt de kwaliteit van het werk, of de autonomie van de werknemer. Deze ontwikkelingen laten zien dat inclusiviteit prima samen kan gaan met bedrijfsmatigheid. Maar vooral: dat technologie mensen kan helpen hun talenten te benutten.’ ‘Met inzet van technologie ga je kijken naar de mogelijkheden, zorgen voor extra kracht en ondersteuning, aanpassen van de werkvloer. Daar liggen kansen. Dan kan een slechthorende opeens wel meedoen aan een grotere vergadering. Dan kan een slechtziende een tekst lezen terwijl zij niet aan haar vaste werkplek zit. Dan is het voor iemand met verminderde spierkracht mogelijk om de armen te gebruiken zoals dat nodig is in zijn vak – lasser of tuinman.’ En ook: ‘Technologische innovatie komt ten goede aan de werknemer, het bedrijf en de samenleving als geheel. Het is in aller belang dat iedereen zijn talenten kan inzetten. Zich waardevol kan voelen. Mee kan doen. Welvaart gaat hand in hand met welzijn.’ Deze woorden van de minister ervaren we als Kennisalliantie Inclusie en Technologie als een steun in de rug. Samen met CTI (Coalitie Technologie voor Inclusie) maken we ons sterk voor het toepassen en ontwikkelen van nieuwe technologie, zodat de baankansen voor mensen met een arbeidsbeperking toenemen. We nemen sociale werkbedrjiven en ondernemers mee in de mogelijkheden; ondernemers krijgen daarmee toegang tot getalenteerde mensen. Op naar een inclusieve arbeidsmarkt.

Lees meer
Vrouw met bruin haar, blank en gekleurde blouse aan op een blauwe achtergrond

Hoe meet je zelfeffectiviteit bij mensen met een cognitieve beperking?

  • Inclusieve technologie
  • Meetinstrument
  • TNO

Mensen met een cognitieve beperking kunnen een minder ontwikkeld taal- en conceptueel denkvermogen hebben. Dit maakt vragenlijstenonderzoek bij deze doelgroep vaak uitdagend. TNO ontwikkelde samen met Game Solutions Lab een toegankelijk meetinstrument dat goed aansluit bij deze mensen én veranderingen door de tijd heen kan meten. Zoals bij de inzet van inclusieve technologie. Sociaal bestek besteedde hier aandacht aan.

Lees meer
Man met tablet in zijn hand