Toch blijft het bij veel organisaties hangen bij goede bedoelingen, oriënterende gesprekken of inspiratiesessies. De stap naar daadwerkelijke toepassing blijkt vaak lastig. Waar begin je? Welke technologie kies je? En hoe zorg je dat het werkt in de praktijk?
Het antwoord op die vragen begint bij een fundamentele verschuiving in denken: begin niet bij de technologie, maar bij een concreet vraagstuk in je organisatie of project.
Inclusieve technologie: wat is het en waarom is het nodig?
Inclusieve technologie is technologie die bijdraagt aan arbeidstoegang en -deelname voor mensen met een ondersteuningsvraag. Dat kunnen mensen zijn met een fysieke beperking, een psychische kwetsbaarheid of een cognitieve beperking.
In plaats van te proberen mensen aan te passen aan het bestaande werk, draait het bij inclusieve technologie om het andersom benaderen: kunnen we het werk zó inrichten dat het beter past bij meer mensen? Technologie is daarin een hulpmiddel, geen doel op zich.
Begin bij het vraagstuk, niet bij de oplossing
Een veelgemaakte valkuil is starten vanuit een specifieke technologie (“we willen iets met VR”, “kunnen we AI inzetten voor jobcoaching?”) zonder helder probleem of doel. Dit leidt zelden tot duurzame implementatie. Beter is het om te beginnen bij een geconstateerde kans of een knelpunt in het werkproces.
Bijvoorbeeld:
- Er is een tekort aan mensen in de logistiek, maar bepaalde taken zijn fysiek zwaar of vragen een hoog werktempo. Kunnen we deze taken automatiseren of ondersteunen met bijvoorbeeld een exoskelet zodat mensen met fysieke ondersteuningsvraag ook mee kunnen doen?
- In het schoonmaakteam vallen mensen uit door eenzijdige belasting of onduidelijke werkverdeling. Kan een app helpen bij het plannen, structureren of inzichtelijk maken van de taken?
- Een werkleertraject voor jongeren met een licht verstandelijke beperking loopt vast op het begrijpen van instructies. Is er technologie die visuele of interactieve ondersteuning biedt?
Kortom: de technologie moet antwoord geven op een vraag die leeft in de praktijk.
Hoe herken je zo’n vraagstuk of kans?
Vraagstukken liggen vaak verborgen in de werkvloer. Je vindt ze door goed te luisteren naar leidinggevenden, werkbegeleiders, HR en natuurlijk: de mensen om wie het gaat. Let op signalen zoals:
- “Het lukt niet om iemand te vinden voor deze taak.”
- “We hebben iemand aangenomen, maar het inwerken loopt steeds spaak.”
- “Ze willen wel, maar het werk is gewoon te complex of te snel.”
- “We moeten steeds bijsturen; het lijkt alsof het werk te weinig houvast biedt.”
Draai dat om in een onderzoekende vraag: wat zou er nodig zijn om dit werk wél toegankelijk te maken voor mensen met andere kwaliteiten? Pas dan komt de vraag naar technologie in beeld.
Voorwaarden voor een goed startproject
Een goed startproject voor inclusieve technologie begint bij voorkeur klein, overzichtelijk en met een duidelijk doel. Het hoeft niet perfect te zijn; juist in het kleinschalige zit de kracht om te leren en te experimenteren. De beste projecten ontstaan vaak vanuit een concreet probleem op de werkvloer: een taak die steeds blijft liggen, een doelgroep die moeilijk aansluiting vindt, of een team dat merkt dat bepaalde werkzaamheden niet toegankelijk zijn voor iedereen. Zulke situaties bieden een waardevolle ingang om te onderzoeken of technologie daar het verschil kan maken.
Wat helpt bij het kiezen van een geschikt project, is de aanwezigheid van betrokkenen die gemotiveerd zijn om mee te denken en openstaan voor vernieuwing. Als een team of afdeling zelf de behoefte ervaart om werk toegankelijker te maken, ontstaat er vaak vanzelf draagvlak. Het is bovendien verstandig om te starten in een afgebakende omgeving, bijvoorbeeld binnen één team of werkproces. Zo blijft het overzichtelijk en kun je sneller schakelen als iets anders loopt dan verwacht. Bovendien maakt een beperkte schaal het eenvoudiger om de effecten van je aanpak te monitoren, bijvoorbeeld op het gebied van werkplezier, zelfstandigheid of taakuitvoering.
Als het startproject eenmaal goed loopt, kun je gaan denken aan opschalen. Dit kan door de technologie ook bij andere afdelingen te introduceren (gebruik dan vooral het succesvolle voorbeeld uit de eigen organisatie). Ook kun je nadenken over andere vraagstukken die er liggen in de organisatie. Zijn ook die niet geschikt voor inclusieve technologie?
Technologie is geen toverstaf — maar wel een sleutel
Technologie is geen doel op zich, maar wanneer je start bij een echte behoefte, en samenwerkt aan een passende oplossing, kan technologie wél het verschil maken. Het maakt dingen mogelijk die eerder ondenkbaar waren. Het opent deuren naar werk, zelfstandigheid en trots. Reden genoeg om ermee te starten!
Dit artikel is de eerste in een reeks over het implementeren van inclusieve technologie. Volg ons op Linkedin om geen artikel te missen!
Subsidie inclusiviteitstechnologie voor het mkb
Vanaf 1 oktober 2025 kunnen mkb-bedrijven subsidie aanvragen voor de aanschaf én implementatie van arbeidsondersteunende inclusieve technologie. Denk aan technologieën als spraak-naar-tekst software, exoskeletten of slimme brillen – gericht op het ondersteunen van mensen met een ondersteuningsvraag op de werkvloer. Lees meer informatie over de subsidieregeling. Heb je nog vragen? Meld je dan aan voor één van de webinars.
