Smart glasses vallen onder de technologie Augmented Reality wat staat voor informatie toevoegen aan de wereld zoals we die normaal zien.
Smart glasses vallen onder de technologie augmented reality. Augmented Reality houdt in dat er informatie toegevoegd wordt aan de wereld zoals we die normaal zien. Met smart glasses, of een slimme bril, kan digitale content zoals tekst of video getoond worden en audio worden afgespeeld.
Smart glasses zijn brillen die op de lens voor de ogen van de gebruiker een display met gegevens of andere content kan projecteren. De display kan gegevens tonen van informatiesystemen waar de bril mee verbonden is en deze virtuele informatie naadloos integreren met de echte wereld.
Smart glasses zijn voorzien van moderne technologie zoals camera’s, sensors, AI, processoren en/of wifiverbinding, om zo de gewenste informatie aan de drager te tonen. Met dank aan de ingebouwde camera registreert de bril het zicht van de drager en kan er een extra informatielaag overheen gelegd worden. Met dank aan de sensoren kan de bril beweging registreren en handgebaren herkennen.
Smart glasses bieden een handvrije en intuïtieve interface om data te raadplegen en te communiceren en zijn een voorbeeld van een toepassing van de augmented reality techniek. Dit houdt in dat de realiteit aangepast of verrijkt wordt met informatie die op dat moment relevant is voor de gebruiker.
De inzet van smart glasses is van grote waarde voor werknemers met een ondersteuningsvraag op cognitief, visueel gebied of voor anderstaligen. Zo kunnen smart glasses gebruikt worden om bijvoorbeeld tekst om te zetten naar spraak of helpen met het interpreteren van gebarentaal om zo slechtzienden of slechthorenden te ondersteunen in het dagelijkse leven of op de werkvloer.
Deze slimme brillen kunnen vaak handsfree bediend worden door commando’s uit te spreken. Op deze manier kunnen mensen met fysieke handicaps ook gebruik maken van de smart glasses. Door gebruik te maken van stemcommando’s kunnen gebruikers bijvoorbeeld berichten versturen, bellen of informatie opzoeken.
Verder kunnen smart glasses gebruikt worden als GPS-tracker, om noodsignalen uit te sturen of te detecteren als iemand valt. Op deze manier kan de veiligheid van de drager vergroot worden en kan hulp sneller ter plekke zijn in geval van nood.
Toepassingen smart glasses als hulpmiddel
Smart glasses helpen werknemers met informatievoorziening en communicatie, wat efficiënt werken bevordert. De toepassingen zijn heel uiteenlopend, waardoor de slimme bril in veel verschillende industrieën en branches een plekje op de werkvloer heeft gevonden.
Werknemers in de industrie kunnen in realtime instructies, informatie of assistentie krijgen. Voor magazijnmedewerkers is het bijvoorbeeld mogelijk om direct te zien waar ze zijn en waar een voorwerp of product ligt. Mensen die in de zorgsector werkzaam zijn kunnen handsfree toegang krijgen tot patiëntgegevens en opleidingen en trainingen kunnen gegeven worden, terwijl de deelnemers stap voor stap instructies krijgen of live vertalingen van instructies.
Door de brede inzetbaarheid van smart glasses zijn ze eigenlijk in iedere branche of industrie te gebruiken waar behoefte is aan real live informatievoorziening, zonder aan mobiliteit in te leveren.
Sectoren die smart glasses gebruiken
Smart glasses worden steeds meer gebruikt, zowel door mensen met een ondersteuningsvraag als werknemers die werkzaam zijn in branches waar de slimme bril effectief werken kan bevorderen. Deze praktijkvoorbeelden tonen aan hoe smart glasses en bij kunnen dragen aan duurzaam ondernemen binnen een organisatie.
In samenwerking met Werkse!, een SW-bedrijf in Den Hoorn, heeft TNO onderzocht of gebruik van smart glasses bij het orderpicken mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kan ondersteunen.
Den Haag Werkt en Envision Technologies voerden in 2021 een pilot met smart glasses uit. Inmiddels gebruikt Nour el Arkoubi smart glasses tijdens zijn werkzaamheden bij de voedselafdeling.
Kennisalliantie Inclusie en Technologie (of KIT) is een kennisplatform met informatie over de toegevoegde waarde van duurzame technologie. Door de juiste inzet van duurzame technologie kan de afstand tot de arbeidsmarkt verkleind worden voor een kwetsbare groep mensen die dat nodig heeft. Meer leren over smart glasses en andere inclusieve technologieën? Neem dan contact met ons op of meld je aan voor onze nieuwsbrief!
De gemeente Den Haag en Envision Technologies zijn een pilot gestart, waarin ze verkennen hoe een tool van Envision Technologies kan bijdragen aan werk voor mensen met een visuele beperking. De pilot is inmiddels afgerond en de resultaten worden hieronder gepresenteerd.
Lees meer
De pilot is voortgekomen uit het ‘Start Up in Residence’ programma van de gemeente Den Haag. Hiermee biedt de gemeente een aantrekkelijke omgeving aan ondernemers die zich richten op maatschappelijke en technologische innovaties met internationale impact. Ondernemers is gevraagd om hun beste idee voor een maatschappelijk vraagstuk in te dienen. Voor Sociale Zaken en DenHaag Werkt is gekozen voor ‘mens en techniek op de werkvloer’: bedenk en ontwikkel innovatieve toepassingen waardoor uitkeringsgerechtigden met een fysieke of mentale beperking, minder beperkt zijn en sneller actief zijn op de arbeidsmarkt. Kees Verhulst en Olaf Morel zijn namens Den Haag Werkt betrokken bij dit programma. Van beeld naar spraak bij een visuele beperking Het beste idee kwam van Envision Technologies. Zij ontwikkelden een tool in de vorm van een app en een bril, die mensen met een visuele handicap helpt de visuele wereld te vertalen in sprekende gehoor oplossingen. Doel van de pilot is om het idee verder te ontwikkelen en de mogelijkheden bij uitkeringsgerechtigden met een visuele beperking en eventuele werkgevers te onderzoeken. Dit moet uiteindelijk leiden tot een werkbaar ‘prototype dienst’ die SZW/Den Haag Werkt gaat inzetten. De afgelopen maanden zijn medewerkers van Den Haag Werkt in samenwerking met Envision technologies druk geweest met kandidaten begeleiden met de tooling; de Envision App en slimme bril. De pilot is gestart met 10 kandidaten die met verschillende niveaus van visuele beperkingen te maken hebben. Dit zijn kandidaten die in een uitkeringssituatie zitten of werk hebben bij de social werkvoorziening. Ook een niet uitkeringsgerechtigde wilde graag meedoen. Ze zei: ‘Deze app en de bril kunnen mijn leven voorgoed gaan veranderen.’ Opbrengsten tot nu toe: Deelnemers kunnen hun huidige werk efficiënter uitvoeren; Deelnemers kunnen gemakkelijk een training of studie volgen; De tool draagt bij aan zelfvertrouwen en geluk, waardoor men ook eerder durft te solliciteren. Leerpunten uit deze pilot: Grotere afhankelijkheid van internetverbinding vanwege gebruik app en bril; Vooraf zoveel mogelijke hindernissen wegnemen: belang van uitleg en tips bij gebruik app en bril; Instant text mogelijkheden op app nog beperkt; Technische hick ups verbeteren met inzet van hulplijn/support. Vervolgstappen pilot: Kwalitatieve en kwantitatieve data/ opbrengsten verzamelen en analyseren; Voorjaar 2021 eindpresentatie. Deel jouw verhaal Pilot van jouw bedrijf ook op www.inclusievetechnologie.nl of heb je iets anders interessant te delen op het snijvlak inclusie en technologie. Neem contact met ons op.
Lees meer
Robots zijn uitermate geschikt om taken van werknemers gedeeltelijk over te nemen of te verlichten. Vooral collaboratieve robots (cobots), waarbij mens en machine samenwerken, bieden tal van nieuwe mogelijkheden. Door herverdeling van taken is het werk efficiënter in te richten: mens en robot doen beide waar ze goed in zijn en vullen elkaar aan. Het gaat dan om fysieke en cognitieve taken waarmee mensen moeite hebben, in zowel productieomgevingen als bijvoorbeeld sociale werkbedrijven. De robot kan niet alles van de werknemer overnemen, maar wel taken die veel kracht vergen, precisiewerk of eentonig werk. Zo is in de taakverdeling tussen mens en robot veel winst te behalen. Samenwerking tussen mens en robot “Crux van het verhaal is dat we bij het ontwerpen van robots, andere nieuwe technologieën en werkprocessen veel meer rekening moeten houden met de capaciteiten en het gedrag van mensen”, vertelt onderzoeker prof. Michiel de Looze van TNO. “Dan hebben we het over een optimale samenwerking tussen mens en machine op de werkvloer. We hebben een operator support systeem ontwikkeld, waarbij medewerkers snel en foutloos producten kunnen assembleren. Een uitkomst voor de maakindustrie en mensen met verschillende opleidingsniveaus: van hoog opgeleid tot en met ongeschoold.” “Als TNO brengen we de capaciteiten van mensen en de technologische mogelijkheden bij elkaar. Werk dat voor bepaalde groepen nooit was weggelegd, maak je zo wel toegankelijk” Augmented reality toepassen bij assembleren Ruud Keulen, directeur Operations van Thomas Regout, bevestigt dat. Het bedrijf dat hoogwaardige telescoop geleidesystemen produceert, werkt met TNO en zo’n vijftien andere partners samen in het Europese project HORSE dat zich concentreert op de samenwerking tussen mens en robot voor het mkb in de industrie. Binnen dit EU-project richt TNO een Competence Centre in, waarbij bedrijven, eindgebruikers en universiteiten zijn betrokken. Thomas Regout heeft binnen dit project een rol als fieldlab. Er staan verschillende pilots op het programma, zoals het toepassen van augmented reality (AR) bij het assembleren van complexe gereedschappen. Geprojecteerde werkinstructies “Om goed te kunnen assembleren, heb je als medewerker jarenlange training en ervaring nodig. Met het support systeem van TNO hoeft dat niet meer”, vervolgt Keulen. “Je krijgt instructies op je werkplek geprojecteerd: pak die component uit dat bakje en bevestig het op die manier. Het systeem loodst je stap voor stap door het assemblageproces. Niet-getrainde werknemers kunnen zo direct aan de slag. We hebben het getest met TNO en toen bleek dat een totaal onervaren persoon net zo snel en foutloos werkt als iemand met jarenlange ervaring. We kunnen daardoor personeel veel flexibeler inzetten en onze opleidings- en productiekosten verlagen.” Werk toegankelijk maken “In ons onderzoek betrekken we dus niet alleen de fysieke robot, maar ook andere technologieën als AR”, vertelt TNO-onderzoeker Gu van Rhijn. “Het systeem waarover Ruud Keulen vertelt, helpt bedrijven snel, foutloos en flexibel verschillende producten te assembleren. Voor het mkb betekent het dat mensen flexibel kunnen worden ingezet die snel en foutloos werken. Maar het opent ook perspectieven voor mensen die weinig kans hebben op de arbeidsmarkt door beperkingen of een lage opleiding. Zij kunnen nu complexe taken uitvoeren waar anders geen sprake van kon zijn. Zo slaan we twee vliegen in één klap. Als TNO brengen we de capaciteiten van mensen en de technologische mogelijkheden bij elkaar. Werk dat voor bepaalde groepen nooit was weggelegd, maak je zo wel toegankelijk.” “Een totaal onervaren persoon bleek net zo snel en foutloos te werken als iemand met jarenlange ervaring. Daardoor kunnen we personeel flexibeler inzetten en onze opleidings- en productiekosten verlagen” Bekijk hieronder het filmpje van de pilot bij Amfors. Kwetsbare arbeidsmarktpositie Bruno Fermin van SCBM, het Kenniscentrum en A&O-fonds sociale werkgelegenheid, zoekt met TNO naar mogelijkheden om de inzetbaarheid van mensen met beperkingen te vergroten en daarbij gebruik te maken van technologische hulpmiddelen. “We zijn zeer geïnteresseerd in het operator support system en de demo-opstelling van TNO voor assemblage. Michiel de Looze heeft hier onlangs een presentatie over gegeven voor een aantal leden van Cedris, de landelijke vereniging voor sociale werkgelegenheid. Zij zien hierin kansen om mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie aan regulier werk te helpen. We verkennen nu de mogelijkheden om met een paar sociale werkbedrijven pilots te doen om deze methodiek in de praktijk te beproeven. Zij en hun opdrachtgevers willen namelijk weten in welke gevallen het lonend is en organisatorisch inpasbaar. Het mooie van deze aanpak vind ik ook dat mensen die elke dag werkzaamheden verrichten als in- en ompakken nu complete taken kunnen uitvoeren. Zo worden alle partijen er beter van.” Vraagstukken over interactie mens en robot Robots, cobots, AR: het is nog maar een kleine greep uit de veelheid aan technologieën die TNO onderzoekt om nieuwe mogelijkheden te verkennen om het werk efficiënter te maken en tegelijkertijd mensen in en aan het werk te helpen. Michiel de Looze: “We richten ons op allerlei vraagstukken rond de interactie tussen mens en robot. Denk aan het op afstand aansturen door de mens van robots die zwaar, gevaarlijk of complex werk overnemen. We ontwikkelen exoskeletten die mensen ondersteunen bij fysiek zwaar werk. In het open innovatiecentrum i-Botics werken we met de Universiteit Twente aan deze en andere gerobotiseerde toepassingen. We beproeven nieuwe technologische combinaties mens-robot in het lab, maar ondersteunen ook concreet bedrijven die hiermee aan de slag willen gaan.”
Lees meer
Vooral mensen met een fysieke, cognitieve of andere beperking hebben baat bij ondersteuning door mensgerichte technologie. Dat blijkt onder meer uit een praktijkproef met zogeheten inclusieve technologie die TNO hield bij Amfors, het sociaal werkbedrijf in de regio Amersfoort. “Bij Amfors vinden wij het belangrijk om in te zetten op inclusieve technologie. Het vergroot de mogelijkheden van onze medewerkers om zelfstandiger te werken en meer complex werk op te pakken. Bovendien geeft het hen meer plezier in het werk en participeert men zo volwaardig in de samenleving”, zegt Amfors-directeur Ronald de Koning enthousiast. Moeilijke taken makkelijk maken Er zijn veel vacatures in de maakindustrie en tegelijkertijd staan er mensen zonder werk aan de kant. Inclusieve technologie maakt moeilijke taken makkelijk en kan beide problemen helpen oplossen. Zo kunnen ook lager geschoolde medewerkers eenvoudig vaardigheden leren en optimaal presteren. TNO doet al jaren onderzoek naar de inzet van inclusieve technologie om mensen met afstand tot de arbeidsmarkt aan zinvol werk te helpen en werkenden duurzaam inzetbaar te houden, kortom te includeren in het arbeidsproces. Fysieke of collaboratieve robots (cobots) nemen gedeeltelijk taken over waar mensen met een beperking moeite mee hebben zoals zwaar, gevaarlijk, precies of eentonig werk. Daarnaast maakt augmented reality (AR) het mogelijk instructies op de werkplek te projecteren, waardoor medewerkers zonder voorafgaande training taken kunnen verrichten die ze anders onmogelijk aan zouden kunnen. “Eén tot twee uur werken met het Operator Support Systeem deed de zelfwaarde van de medewerkers zichtbaar groeien” Technologie geen bedreiging, maar een kans “Samenwerking tussen mens en machine staat momenteel volop in de belangstelling, omdat mensen met een beperking daardoor werk kunnen doen dat anders voor hen onbereikbaar was. Dat geldt zowel voor sociale werkbedrijven als het reguliere bedrijfsleven. In deze krappe arbeidsmarkt kan het voor ondernemers aantrekkelijk zijn mensen in dienst nemen die ze anders nooit hadden aangenomen. Zo is technologie geen bedreiging, maar biedt deze juist tal van nieuwe mogelijkheden op werkgebied”, zegt TNO-onderzoeker Gu van Rhijn. De mogelijkheden van inclusieve technologie In het onderzoek naar deze ontwikkelingen werkt TNO nauw samen met gerenommeerde instituten als het Arbeidsdeskundig Kennis Centrum (AKC), VU Athena en Technopolis. Om in de praktijk naar de mogelijkheden voor mensen uit kwetsbare arbeidspositie te kijken, werkt TNO – in de Kennisalliantie Inclusie & Technologie (KIT) – samen met kenniscentrum en A&O-fonds sociale werkgelegenheid SBCM en met Cedris, de landelijke vereniging voor sociale werkgelegenheid. Dat opent de weg naar de sociale werkbedrijven en sociale ondernemingen in ons land om daar met proeven aan te tonen dat technologieën hier vruchten afwerpen. Via KIT worden de resultaten van alle projecten publiek beschikbaar gesteld. “Inclusieve technologie vergroot de mogelijkheden van onze medewerkers om zelfstandiger te werken en meer complex werk op te pakken” Zonder ervaring direct aan de slag Dat bleek bijvoorbeeld bij Amfors waar 1.150 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werken in onder meer het groen, metaal, productie en schoonmaak. De proef is gehouden bij medewerkers die armaturen voor led-straatverlichting assembleren. Afhankelijk van de activiteit en het niveau van de medewerker duurt het leren van de benodigde vaardigheden normaal gesproken weken. TNO heeft in deze pilot bij Amfors een Operator Support Systeem (OSS) ingezet dat de werkinstructies stap voor stap op het werkblad of op het product projecteert. Medewerkers zien steeds welke handeling ze op dat moment moeten verrichten, waardoor mensen zonder enige ervaring direct aan de slag kunnen. Veelbelovende resultaten De resultaten van de proef zijn veelbelovend: een grote meerderheid is positief over het OSS. Ze vinden de projecties prettiger dan mondelinge uitleg en kunnen hun aandacht veel beter bij het werk houden. Verder geven verreweg de meesten aan hierdoor moeilijker werk aan te kunnen dan voorheen. Uit tijdmetingen bleek dat na het assembleren van drie producten de cyclustijd al met 30 procent is gedaald en daarmee het niveau is bereikt van ervaren medewerkers. Volgens een begeleider van de groep deed één tot twee uur werken met het systeem de zelfwaarde van de medewerkers zichtbaar groeien. Snel en foutloos werken geeft mensen zelfvertrouwen en plezier in het werk. Opleidings- en productiekosten dalen Het Operator Support Systeem is ook ingezet en getest met en bij diverse hightech bedrijven zoals Thomas Regout, Omron, Bronkhorst, Variass en Vekon in de assemblage van complexe en steeds variërende productvarianten. Ook hier bewijst het systeem zijn meerwaarde. Onervaren personen werken dankzij het OSS net zo snel en foutloos als iemand met ervaring. Personeel is veel flexibeler in te zetten en de opleidings- en productiekosten gaan omlaag. “Uit tijdmetingen bleek dat na het assembleren van drie producten de cyclustijd met 30 procent is gedaald en daarmee het niveau is bereikt van ervaren medewerkers” Interesse bedrijfsleven voor praktijkproeven “We zien dan ook dat verschillende sectoren in het bedrijfsleven, vooral de maakindustrie, interesse tonen voor ons onderzoek en de praktijkproeven”, zegt Harry de Boer van TNO Gezond Leven. “Door technologieën als cobots, exoskeletten, augmented en virtual reality vergroten we de kansen van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt en worden zij interessanter voor werkgevers. We laten nu zien dat het voor beide partijen profijtelijk is. Het inzetten van bijvoorbeeld een OSS verlaagt de drempel voor ondernemers om mensen met beperkingen in hun organisatie te laten werken.” Op hoger niveau inzetbaar De komende tijd staan meer praktijkproeven op het programma. Na de eerste goede resultaten is er meer inzicht nodig om inclusieve technologie verder op te schalen. TNO wil de technologie verfijnen door deze nog beter te laten aansluiten op zowel beperkingen en vaardigheden van mensen als op verschillende processen in bedrijven. Daarnaast is er meer inzicht nodig in langetermijneffecten van deze technologieën op productiviteit, leertijd, inzetbaarheid en ontwikkeling van mensen. “We beginnen niet bij de techniek, maar bij het proces en de mens”, zegt Van Rhijn. “Om welke beperkingen en competenties van mensen gaat het, welk productieproces, welke taken en handelingen. Door dat goed in kaart te brengen kun je systemen op maat bouwen en ze individueel afstemmen. Zo worden mensen meer, breder en op hoger niveau inzetbaar.”
Lees meer