Exoskeletten, cobots, VR… Als we aan inclusieve technologie denken, denken we vaak aan geavanceerde en dure innovaties. Maar soms is dat helemaal niet nodig en werkt de simpele oplossing het best. KIT ging in gesprek met Foenix en TNO over hoe zij tot een keuze van technologie zijn gekomen.
Foenix, een kringloopwinkel in Apeldoorn, is één van de bedrijven die meedoet aan de pilots van ZonMw. In de pilot wordt onderzocht welke cognitieve support technologie ingezet kan worden bij het sorteren van kleding. Uit een intern onderzoek van Foenix bleek dat één derde van de kleding kan niet worden verwerkt. Daarom heeft Foenix behoefte aan een procesverbetering. Toen TNO en TINT Apeldoorn Foenix vroegen om deel te nemen aan de pilot kwam dat dan ook precies op het juiste moment.
Bij het innamepunt van Foenix komt allerlei kleding binnen. Deze kleding moet worden gesorteerd in verschillende categorieën, zoals winterkleding, zomerkleding en feestkleding. Daarnaast heeft Foenix te maken met een groot verloop van medewerkers en een grote diversiteit. Het kost veel tijd om aan nieuwe medewerkers uit te leggen hoe het sorteerproces werkt. Sommige medewerkers begrijpen de instructies niet goed, omdat zij anderstalig of analfabeet zijn. Anderen werken er maar kort, bijvoorbeeld omdat zij een taakstraf hebben of een korte stage lopen voor school. De inzet van technologie moet helpen uitleggen aan medewerkers hoe zij de kleding in de verschillende categorieën moeten sorteren.
Om te kijken welke technologie zou kunnen helpen zijn er meerdere werksessies georganiseerd. De eerste sessie stond in het teken van oriëntatie om te onderzoeken waar de behoefte van Foenix ligt. In de volgende sessie is het proces van Foenix onder de loep genomen. Daarvoor is een taakanalyse uitgevoerd. Tijdens de taakanalyse is gekeken naar hoe het huidige proces verloopt en wie welke taken uitvoert.
Uit de taakanalyse bleek dat het sorteren van kleding uit meerdere onderdelen bestaat: grof sorteren, fijn sorteren en prijzen. Vervolgens is er is gekozen om de aandacht in de pilot te richten op het grof sorteren, omdat de impact van innovatie hier het grootst is. Toen die keuze gemaakt was kon het brainstormen over technologiemogelijkheden beginnen.
Meerdere technologieën zijn overwogen. Zo is er bijvoorbeeld gekeken naar vertaaloortjes, maar deze technologie ondersteunt niet alle talen die gesproken worden in de kringloop. Of stapsgewijze digitale werkinstructies via een tablet, maar dat is alleen zinnig als een proces meerdere stappen omvat; het grof sorteren is één stap met daarbinnen verschillende keuzemogelijkheden. Wat past dan wel? Frank Krause, onderzoeker bij TNO, vertelt: “We hoeven niet de meest geavanceerde technologie in te zetten. Het gaat erom dat wat je inzet werkt. Als dat iets heel simpels is mag dat ook.”
Zo ontstond het idee om een poster te maken. Door visuele afbeeldingen te gebruiken kan je laten zien welke kleding bij een categorie past zonder dat er uitleg in taal aan te pas komt. Deze poster wordt ondersteund door een filmpje dat doorlopend te zien is. In de video zie je kledingstukken voorbij komen die in de juiste bak gestopt worden. Maar met deze innovatie kunnen mensen niet actief oefenen. Daarom wordt er ook een spelletje ontwikkeld dat gespeeld kan worden op een tablet waarbij medewerkers kledingstukken naar de bakken kunnen slepen en direct zien of het de juiste bak is.
Ingrid Belder, Operationeel Manager bij Foenix, vertelt: “Foenix heeft zelf niet de capaciteit om deze innovaties te ontwikkelen. Daarom zijn we heel blij met de samenwerking met TNO en TINT Apeldoorn. Ook worden er studenten van Saxion ingezet om de posters te ontwerpen en mee te denken over geschikte visuele uitingen.” De innovaties worden de aankomende tijd verder ontwikkeld en getest.
Afbeelding 1. Voorbeeldafbeelding van het interactieve spel.
Deze pilot is onderdeel van een breder gefinancierd project door ZonMw waarbij toepassingen van technologie in de circulaire sector onderzocht worden. De aankomende tijd zullen wij updates geven over het project via onze website. Wil je meer weten over inclusieve technologie? Neem contact met ons op.
Waar anderen zouden afwachten of vasthouden aan het oude, kiest werkontwikkelbedrijf MTB Maastricht voor vooruitgang. “Je kunt gaan stilliggen en dan weet je dat je bootje omkiepert,” zegt directeur Marcel Jöris. “Of je kunt koers proberen vast te houden.” En koers houden doet hij — met overtuiging, visie en vooral: innovatie.
Lees meer
Werkgevers in het midden- en kleinbedrijf (mkb) kunnen vanaf 1 oktober 2025 subsidie aanvragen voor de aanschaf van arbeidsondersteunende inclusieve technologie. Deze nieuwe regeling is bedoeld om werkgevers te stimuleren om personen met een ondersteuningsvraag in dienst te nemen en/of personen met een ondersteuningsvraag die al in dienst zijn, beter te ondersteunen in het uitvoeren van hun werk.
Lees meer
Stel je voor: je begint je eerste werkdag in het groenonderhoud. De omgeving is nieuw, de taal is je misschien nog vreemd, en er wordt van alles van je verwacht. Waar begin je? Bij IBN, een werkontwikkelbedrijf in Noordoost-Brabant, krijgen nieuwe medewerkers direct hulp van de VakVaardig app.
Lees meer
Senzer en VDL Parree hebben een mooie samenwerking. In een interview vertelt Pieter Melisse, directeur van VDL Parree, over inclusief ondernemen. Uiteraard komt ook het onderwerp inclusieve technologie aan bod.
Lees meer
Een 3D-printer die batterijenhouders print, een virtuele sollicitatietraining die zelfvertrouwen vergroot, en een lampje van een OSS dat oplicht als je het juiste schroefje pakt. Bij TINT Apeldoorn draait alles om het toegankelijk maken van technologie voor mensen die (nog) niet vanzelfsprekend mee kunnen doen op de arbeidsmarkt. Maar technologie is daarbij nooit het doel, benadrukken hubmanager Lysanne Scheijbeler, innovatiemedewerker Elianne de Roo en studentonderzoeker Martijn Pattie. Het gaat om wat mensen nodig hebben. Dáár ligt de focus.
Lees meer
Technologie is geen doel op zich. Dat benadrukt Paul Verbakel, directeur van werkontwikkelbedrijf Senzer, meerdere keren tijdens het gesprek. “De technologie moet een oplossing bieden voor een belemmering die iemand ervaart. Dáár begint het.” Vanuit die filosofie ontwikkelde Senzer in de afgelopen jaren een doordachte, geborgde aanpak rondom inclusieve technologie. Wat begon als een project, is inmiddels een vast onderdeel van de dienstverlening. En dat levert resultaat op.
Lees meer