Exoskeletten en fysieke belasting; de kansen en de risico’s
Kun je exoskeletten inzetten voor mensen met een fysieke arbeidsbeperking? Waar moet je opletten en welke exoskeletten zijn er op de markt?
In TINK Cedris nam Michiel de Looze, hoogleraar Productie Ergonomie aan de VU, en verbonden aan TNO, ons mee.
Exoskelet
TNO
Algemeen KIT27 mei 2021
Deel dit artikel
Verschillende soorten exoskeletten
Een full body exoskelet wordt o.a. ingezet bij mensen met verlamming. Dit exoskeletheeft als nadeel: groot, zwaar en werkt langzaam. Daardoor is de toepasbaarheid op de werkvloer zeer beperkt. .
De afgelopen jaren zijn exoskeletten steeds meer toegesneden op bepaalde lichaamsdelen. Denk hierbij aan de exoskeletten speciaal voor schouders, de romp of de benen. Er wordt onderzoek gedaan naar het adaptiever maken van de exoskeletten en de inzet van sensoren. Dit laatste betreft de zogenoemde actieve exoskeletten; deze zijn tot nu toe erg kostbaar.
Toepasbaarheid exoskelet
Uit onderzoek is gebleken dat een exoskelet vooral positieve resultaten oplevert bij statisch werk. Of de klachten omlaag gaan is nog beperkt onderzocht op de werkvloer.
Het is belangrijk om vooraf goed te kijken of de inzet van exoskelet zin heeft. Kijk vooral eerst hoe het werk nu is ingericht. Wellicht zijn er andere oplossingen te bedenken, zodat de fysieke belasting van medewerkers afneemt en een exoskelet niet nodig is. Verder, als een medewerker veel afwisselende handelingen moet doen, is een exoskelet niet geschikt. Momenteel loopt er een onderzoek bij stucadoors met de inzet van exoskelet, en daar blijkt de inzet zeker waardevol. Dit komt door de repeterende werkzaamheden.
Maar gaan medewerkers het exoskelet ook gebruiken? Draagvlak is heel belangrijke als je exoskeletten wilt gaan inzetten. Wordt het geaccepteerd bij de medewerkers? Zorg dat je hier tijd voor inruimt, want een exoskelet aanschaffen voor 3000 a 4000 euro is echt een investering en je wilt niet dat deze daarna ligt te verstoffen. Neem je medewerkers daarom mee vanaf de start, in het testen. Laat medewerkers ervaren hoe het is om een exoskelet te dragen en vraag om feedback.
De lessen van Michiel:
1. Kijk naar de effectiviteit van het exoskelet
2. Analyseer vooraf vast of het exoskelet een oplossing kan bieden
3. Betrek de medewerkers bij het testen en besluitvorming
4. Een exoskelet is niet de eerste strategie voor aanpak van lichamelijk zwaar werk
Ervaringen exoskeletten bij deelnemers
Vooraf aan de presentatie geeft 22% van de deelnemers aan ervaring te hebben met exoskeletten en 53% ziet kansen voor de inzet van exoskeletten. Na de presentatie van Michiel geeft 29% aan dat de inzet van een exoskelet zeker een goede toepassing kan zijn voor hun bedrijf. En 71% denkt dat er misschien wel mogelijkheden zijn. Niemand ziet geen mogelijkheden. Op de laatste vraag of het ook toepasbaar is voor hun bedrijvennetwerk worden nog meer mogelijkheden gezien, maar liefst 53% antwoord met ja, zeker en 41% met misschien.
Workshop exoskeletten Rotterdam
Op 24 juni organiseert TNO een workshop in Rotterdam waarbij 5 verschillende fabrikanten van exoskeletten aanwezig zijn en exoskeletten kunnen worden uitgeprobeerd. Interesse in deze workshop? Neem contact op met KIT en geef aan waarom je wilt deelnemen. Er zijn beperkt plaatsen beschikbaar. TNO zal een selectie van de geïnteresseerden uitnodigen.
TNO heeft de stress autisme app geïntroduceerd in de GGZ. Een app gericht op het monitoren van stress bij mensen. Nu wil TNO graag de focus verleggen naar de werkvloer. Harry de Boer van TNO zoekt werkbedrijven die interesse hebben in een test op de werkvloer. Geïnteresseerd in SAM neem contact op met KIT.
Bekijk hier een filmpje over SAM:
gerelateerde artikelen
Hoe bereiken we een inclusieve arbeidsmarkt?
Inclusieve technologie
TKI-LSH
TNO
Het is niet voor iedereen gemakkelijk om aan het werk te komen of aan het werk te blijven. Inzet van technologie, ook wel inclusieve technologie genoemd, kan hierbij helpen. Dit kan technologie zijn die mensen helpt bij het vinden van de juiste baan, maar ook technologie die mensen ondersteunt bij het uitvoeren van werkzaamheden. TNO deed uitgebreid onderzoek en deelt hun publicatie.
Hoe meet je zelfeffectiviteit bij mensen met een cognitieve beperking?
Inclusieve technologie
Meetinstrument
TNO
Mensen met een cognitieve beperking kunnen een minder ontwikkeld taal- en conceptueel denkvermogen hebben. Dit maakt vragenlijstenonderzoek bij deze doelgroep vaak uitdagend. TNO ontwikkelde samen met Game Solutions Lab een toegankelijk meetinstrument dat goed aansluit bij deze mensen én veranderingen door de tijd heen kan meten. Zoals bij de inzet van inclusieve technologie. Sociaal bestek besteedde hier aandacht aan.
De rol van TNO in de pilot Smart beamer bij Inclusief Gresbo
Smart beamer
TKI-LSH
TNO
In pilots speelt TNO, founding partner van Kennisalliantie Inclusie en Technologie (KIT), als onderzoeker een belangrijke rol. KIT sprak met Ellen Wilschut, onderzoeker Human Factors, over de rol van TNO bij de pilot Inclusief Gresbo.